Broeders en zusters in het geloof,
De meeste feesten die we vieren, burgerlijke zowel als kerkelijke
gaan terug op een historische gebeurtenis. Dat geldt voor bevrijdingsdag, koninginnedag, verjaardagen, jubilea zoals een 25-jarig huwelijk, kerstmis, pasen, pinksteren, heiligenfeesten, Mariafeesten, etc. Het feest dat wij vandaag vieren vormt daarop een uitzondering: het hoogfeest van de H.Drie-eenheid. De H.Drie-eenheid is niet op een dag ontstaan of opgericht maar bestaat van alle eeuwigheid.
Daarom is het moeilijk om op dit feest iets te voelen en te beleven. Ik denk dat niemand van u speciaal voor dit feest naar de kerk is gekomen. U wordt er toevallig mee geconfronteerd. Wat is er om opgewonden over te zijn? Het mysterie van de H.Drie-eenheid lijkt een dogmatisch gegeven, dat leuk is voor discussies onder theologen. Het lijkt een logisch probleem, een struikelblok voor het menselijk denken. Maar geen aanleiding om een hoogfeest te vieren.
Misschien komen we toch iets verder als we het vergelijken met een burgerlijke feest dat ook niet op een historische gebeurtenis terug gaat maar dat we vandaag ook vieren: vaderdag. Op vaderdag vieren we dat vader ons het leven gegeven heeft en er altijd voor ons is en werkt. Vader- en moederdag zijn feesten waarop we ons hart wel sneller voelen kloppen. Het zijn dagen vol emotie en tederheid. Het zijn dagen waarop we iets vieren dat ons zeer ter harte gaat: we vieren verbondenheid, nabijheid. Verbondenheid tussen ouders en kinderen. We vieren dat we elkaar gegeven zijn.
Ouders kiezen bij de verwekking niet wat voor kind er uit tevoorschijn komt en kinderen kiezen niet bij welke ouders ze geboren worden.
Het is een gegeven. We zijn elkaar gegeven. En deze gegevenheid gaat normaliter samen met liefde, aanhankelijkheid en nabijheid en stemt zo tot dankbaarheid.
Gegeven zijn, nabijheid en liefde. Deze drie woorden kunnen ook een vertaling zijn van het woord H.Drie-eenheid. God is een gegeven, maar Hij is ons ook gegeven. En dat is dankzij zijn wezen. Zijn wezen, zijn natuur is liefde.
Maar liefde bestaat niet in zich, alleen tussen meerdere personen. Liefde gaat uit naar een ander. God is liefde en God bestond al voordat de mens er was. Daarom is God in zichzelf ook meerpersoons.
De schepping en de mens is een vrucht van die interpersoonlijke goddelijke liefde.
In het scheppingsverhaal staat dat de mens geschapen is naar het beeld van God. Dé mens bestaat echter niet. De mensheid bestaat uit twee geslachten: man en vrouw. En alleen samen zijn man en vrouw beeld van God. De liefde tussen man en vrouw is de hoogste vorm van liefde en dus de zuiverste afbeelding van Gods liefde.
Het mysterie van de H.Drie-eenheid is pas met Pinksteren tot volle ontplooiing en tot hoogste uitdrukking en zelfopenbaring gekomen. Maar de H.Drie-eenheid komen we al tegen in het scheppingsverhaal. De eerste persoon wordt gewoon God genoemd. De tweede persoon wordt voorgesteld als het woord van God. Dat vinden we terug in het eerste hoofdstuk van het evangelie van Johannes: “In het begin was het Woord en het Woord was bij God en het Woord was God. Alles is door Hem geworden”. De derde persoon wordt in het scheppingsverhaal al Geest genoemd, roeach, wind, adem: In het scheppingsverhaal in Genesis 1 staat al in vers 2 dat Gods Geest zeefde over de duistere oerchaos. En later zegt God: “laten wij de mens maken.” God spreekt in het meervoud: wij. De schepping is vrucht van liefdevolle eenheid en samenwerking tussen de drie goddelijke personen.
Zo is het ook onder mensen.
Waar twee mensen in liefde samen zijn, daar is de Liefde de derde persoon. Daar is God dichtbij ons. Zo is de mens opgenomen in de goddelijke H.Drie-eenheid.
De H.Drie-eenheid is geen mysterie dat ver van ons afstaat en waar we niets mee kunnen doen. Integendeel, het is het fundament van ons eigen bestaan en van ons geluk.
In sommige godsdiensten gelooft men in meerdere goden. Ieder volk of bevolkingsgroep heeft zijn eigen god. De goden waarin zij geloven hebben verschillende functies of zijn verschillend in macht. Ze zijn elkaar volgens de mythen vaak vijandig en voeren strijd met elkaar. Daaruit volgt onderscheid, ongelijkheid, haat en geweld tussen de verschillende rassen, standen, gelovigen.
Het christendom gelooft in één God, maar in drie personen. De drie goddelijke personen bestrijden elkaar niet maar zijn geheel op elkaar gericht, werken in alles samen. De Heilige Geest is de oneindige wederzijdse Liefde tussen de Vader en de Zoon in eigen persoon.
Dit is een God van alle mensen die van ieder evenveel houdt. Het pure christendom brengt eenheid, verbondenheid en liefde tussen de mensen. Daarvoor is Jezus op aarde gekomen. We zijn broeders en zusters van elkaar, kinderen van één Vader.
Waar christenen elkaar naar het leven staan hebben zij het evangelie niet begrepen.
De uitdrukking H.Drie-eenheid drukt niet uit dat er drie goden zouden zijn, maar versterkt juist het begrip eenheid. Eenheid is er wanneer meerdere personen eenzelfde gerichtheid hebben, eenzelfde doel, éénzelfde gevoel, één van hart zijn, hun krachten bundelen. Je kunt spreken over de eenheid in een sportteam, bijvoorbeeld een voetbalteam, maar niet over de eenheid in een hoogspringer of een gewichtheffer. Eenheid bestaat net als liefde alleen tussen meerdere personen.
Het streven naar eenheid onder mensen is een uitdrukking van de Goddelijke H.Drie-eenheid. Zo wordt het mysterie dat we vandaag vieren een concrete werkelijkheid. Iets om blij mee te zijn. Iets om dankbaar voor te zijn. Een hemelse vaderdag.