STIKSTOF, CO2 EN GOD
Bij het bekend worden van de nieuwe snelheidslimiet twitterde ik: “De beste maatregel van dit kabinet tot nu toe”. Heel moedig van Rutte, gezien zijn achterban, om dit kabinetsbesluit aan te nemen. Voor de Christen Unie en voor het CDA en voor alle christenen mag dit besluit geen discussiepunt zijn. Vanuit ons scheppingsgeloof zijn we ons er al jaren van bewust dat de aarde niet ons bezit is, maar een gave van God, als tijdelijke woonplaats aan ons geschonken met de opdracht de aarde goed te beheren en er met alle mensen van alle volkeren, rassen en talen in vrede, vrijheid en vriendschap te leven.
Een christen stelt niet het eigenbelang voorop maar het algemeen welzijn, en is bereid daarvoor offertjes te brengen. Dat geldt voor zijn politieke keuze, zijn spreken en handelen.
Paus Franciscus heeft in 2015 een encycliek geschreven over het milieu: Laudato Si. Samen met hem beseffen steeds meer mensen dat aandacht nodig is voor een integrale kijk op ecologie: de milieucrisis staat niet los van armoede, migratie en wereldwijde broederlijke verbondenheid. De crisis van het milieu gaar heel de mens aan. Daarom zijn fundamentele oplossingen niet mogelijk zonder de vraag naar de plaats van de mens in de wereld. In een onnauwkeurige lezing van het scheppingsverhaal werd gezegd dat de mens de taak kreeg om de natuur te onderwerpen, terwijl de Hebreeuwse tekst spreekt over ‘zorgdragen’ en ‘beheren’.
De paus is geen doemdenker. Hij begint met de woorden “Laudato Si: Gelooft zijt Gij, Heer”, verwijzend naar het Zonnelied van Franciscus. Centraal staat de verwondering en de vreugde om het wonder van de schepping. Niet alleen de mens, maar elk schepsel toont iets van de grootsheid en de goedheid van God en heeft waarde in zich. Maar hij is kritisch ten aanzien van het idee dat wetenschap en techniek alles zullen oplossen. Het probleem zit dieper: een te eenzijdige visie op onze relatie met de natuur.
De nieuwe visie van de paus vat hij samen in het begrip “integrale ecologie”. De zorg voor het milieu moet hand in hand gaan met de strijd tegen armoede en onrecht. God en mens, mens en kosmos, aarde en natuur, alles is met elkaar verbonden. We staan niet boven de natuur, we zijn er een deel van. Daarom zullen we de aarde niet leegroven en plunderen, maar duurzaam gebruiken en verzorgen.
Wie oog heeft voor de andere mens, heeft dat ook voor moeder aarde, voor bos, plant en dier. De heilige Franciscus noemde elk schepsel zijn broeder en zuster: broeder zon, zuster maan, broeder wind en zusters vogels.
Een bloem ontneemt de aarde slechts dat beetje voeding en vocht dat zij nodig heeft. Heel haar bestaan is verder gave: ze geeft nectar, vruchten en zaad. Geen boom eet zijn eigen vruchten. Hun bestaan is enkel geschenk. Daar kunnen we wat van leren: we leven in een schepping die ons gegeven is. In die schepping zullen we ook geschenk zijn voor elkaar. Pastor Winfried Kuipers, parochie Christus Koning.
