Kan ik mijn kind toch laten dopen?
“Mijn dochter is niet voor de kerk getrouwd. Daarom heeft een pastoor elders geweigerd haar kind te dopen. Kan een kind van ongehuwde ouders niet gedoopt worden?”
Op beide vragen is het antwoord: ja. Er zijn geen beletselen om een kind te laten dopen. Elk kind is immers een kind van God en dat wordt in het doopsel gevierd.
Aan het doopsel van kinderen zijn wel enkele voorwaarden verbonden. Het doopsel is het begin van een leven in verbondenheid met God en de geloofsgemeenschap. Aangezien kleine kinderen dit nog niet weten vraagt de kinderdoop om een vervolg in de geloofsopvoeding. Er zal dus minstens één ouder of opvoeder moeten zijn die die geloofsopvoeding wil geven. Een pastor kan het doopsel niet toedienen als geen van beide ouders de intentie hebben om hun kinderen vertrouwd te maken met het christelijke geloof. “Om opa en oma een plezier te doen” is dus niet voldoende reden om een kind te dopen. Het kerkelijk wetboek stelt (canon 868): “Opdat een kind geoorloofd gedoopt wordt: 1: moeten de ouders, tenminste één van hen of degene die wettig hun plaats inneemt, toestemmen; 2: moet gegronde hoop aanwezig zijn dat het in de katholieke godsdienst zal worden opgevoed; anders dient het doopsel uitgesteld te worden.”
Verder staat in canon 851 dat “de viering van het doopsel naar behoren voorbereid moet worden; derhalve dienen de ouders en de peetouders op de juiste wijze onderricht te worden over de betekenis van dit sacrament en de verplichtingen die er mee verbonden zijn”.
Er staat dus nergens dat beide ouders katholiek moeten zijn of voor de kerk getrouwd. Om die redenen kan een pastor dus niet weigeren. Hij kan hooguit sterk betwijfelen of de ouders hun kind wel een katholieke opvoeding zullen geven. Alleen als beide ouders uitdrukkelijk weigeren de belofte van een christelijke opvoeding te doen, dan kan een pastor weigeren.
Natuurlijk kan de pastor er wel op wijzen dat het ongehuwd zijn niet in overeenstemming is met het ideaal dat de kerk heeft betreffende de levensgemeenschap van man en vrouw. Jezus zelf zegt: “De schepper heeft de mens als man en vrouw gemaakt. Daarom zal de man zijn ouders verlaten om zich te binden aan zijn vrouw en zij zullen één vlees worden” (Mc.10,6-8). Je binden aan je levenspartner wil zeggen: trouwen. Het huwelijk van een katholiek kan de kerk alleen erkennen als het ook voor de kerk gesloten is.
Is het niet inconsequent om wel het ene sacrament te vragen (het doopsel) en het andere (het huwelijk) niet?
Er kunnen echter omstandigheden zijn waarin het kerkelijk huwelijk (nog) niet gesloten kan worden bijvoorbeeld wegens een eerder huwelijk dat nog niet door de kerk ongeldig verklaard is. Of de niet-katholieke partner weigert een kerkelijk huwelijk. Of het kind kwam ‘onverwacht’ of ‘ongepland’ tijdens de verkeringstijd. Daaraan kan het kind niets doen en in die gevallen kan het kind toch gedoopt worden. Natuurlijk hoopt de pastor wel dat de ouders toch nog eens de stap zullen zetten om hun relatie door de kerk te laten erkennen als een sacramenteel huwelijk. (Dat hoeft niet per sé in het openbaar. Zie daarover de artikelen die op de website van de parochie staan).
Ik ben altijd blij met een aanvraag voor een doopsel. Ook al leven de ouders misschien niet geheel in overeenstemming met de leer van de kerk, het is toch een teken dat ze nog geloof bezitten en dat God een plaats in hun leven heeft. Het doopsel van een kind kan de ouders juist helpen om weer te groeien in geloof en in betrokkenheid bij de kerkgemeenschap. Juist kinderen staan in hun onbevangenheid en afhankelijkheid van ouders sterk open voor het mysterie van het geloof. Jezus zegt: “Laat de kinderen toch bij Mij komen en houdt ze niet tegen. Want aan hen die zijn zoals zij behoort het Koninkrijk Gods. Voorwaar ik zeg u: wie het Koninkrijk Gods niet aanneemt als een kind, zal er zeker niet binnengaan”. (Lc.10,14-15)
Mocht u naar aanleiding van dit artikel uw ongedoopte kinderen alsnog willen laten dopen, neemt u dan contact met mij op.
Pastoor Winfried Kuipers
Een goede video over dopen